Haberin unsurları: 5N 1K - 4

ÜMİT ŞİMŞEK

Niçin?

Bazı haberlerde bu soru pek az önem taşıyabilir veya hiç önemli olmayabilir:

İstanbul’un yüksek kesimlerinde bu akşama doğru kar yağışı bekleniyor.

Facebook, hesaplarından yüzde 13’ünün sahte olduğunu açıkladı.

Bazı vak’alarda da olaya haber niteliği kazandıran en önemli unsur ve unsurlardan biri olabilir ve duruma göre haberin ilk paragrafında da yer alabilir:

İrlandalı müzisyen ve insan hakları savunucusu Bob Geldof, Myanmar’da Müslümanların maruz kaldığı zulüm sebebiyle, özgürlük ödülünü iade etti.

Çin, Almanya’dan bir firmaya ait tişörtlerin toplatılmasını istedi.
Tişörtlerde “Bir Çinliyi yiyin, bir köpeği kurtarın” yazıyor.

İstanbul dünyanın “İnsanlık Başkenti” seçildi.
Uluslararası İnsani Forumu, Türkiye’nin insani yardım konusundaki çalışmalarından dolayı İstanbul’u 2016’nın İnsanlık Başkenti olarak ilân etti.

Veya:

Türkiye’nin insanî yardım konusunda kırdığı rekorlar, İstanbul’a “İnsanlık Başkenti” ünvanını kazandırdı.

Nasıl?

Bazan “Ne oldu?” sorusunun, bazan “Niçin?” sorusunun cevabı içinde geçebildiği gibi, diğer sorulardan bağımsız bir şekilde de geçebilir. Bazan da, 5N’nin diğer unsurlarında olduğu gibi, haberi haber yapan bilgi bu sualin arkasında yatabilir:

Konyalı sürücü, geçirdiği trafik kazası sayesinde ölümden kurtuldu.

Veya:

Konyalı sürücüyü, geçirdiği trafik kazası ölümden kurtardı.

Bunların her ikisi de, içerdikleri tezat sebebiyle yeteri kadar ilgi çekici giriş cümleleridir. Ve her ikisi de okuyucunun zihninde aynı sualin canlanmasına yol açmaktadır: Nasıl?

Haberi haber yapan özellik de işte olayın bu kısmındadır:

Bir ağaca çarptıktan sonra göğsündeki kırıklarla hastahaneye kaldırılan sürücünün kalbinde, hayatını tehdit eden 10 santimlik bir genişleme tesbit edildi.

Şöyle bir haber girişini de, aynı şekilde, “Nasıl?” sorusunun cevabını veren cümleler takip etmelidir:

Yapay zekâ, otobüsü devekuşu, kaplumbağayı tüfek, uçağı köpek zannedebiliyor. 
Japonya ve ABD’de bilgisayarların görüntü algılama “becerileri” ile ilgili olarak yapılan deneyler, bazı görüntülerde birtakım küçük ayrıntılar üzerinde oynamak suretiyle bilgisayarların aldatılabileceğini gösterdi.

Haberin bundan sonraki kısmı da yine “Nasıl?” sorusunun daha ayrıntılı bir şekilde açılımı olacaktır.

[Devamı var]

***

Kaynak: yazarumit.com